Mahmut Yesari’nin sanat ve edebiyat zevkinin baslangici, babasi Mehmet Fahrettin Yesari’nin kültürlü, sanata ve edebiyata düskün biri olmasi sayesinde küçük yaslarda kitapla tanismistir. Mahmut Yesari’nin sanat ve edebiyat anlayisi, iki ana düzlemde kendini göstermektedir. Bunlardan ilki yazarin gerçekçi roman anlayisi, digeri ise onun sanati toplum açisindan görüyor olmasidir. Nitekim bu sayede, edebiyat dünyasinda uzun yillar ‘halk romancisi’ olarak taninmistir.

Ilk romani olan Çoban Yildizi’ni 1925 yilinda yayimlar ve bu tarihten itibaren sadece edebi türler üzerine yogunlasir.

Mahmut Yesari’nin romanlari konu ve tema bakimindan iki ana düzlem üzerinde sekillenir. Bunlardan ilki, bireyin iç dünyasi ve diger bireylerle olan iliskisi, digeri ise toplumsal meseleler olarak kendini gösterir. Konunun etrafinda döndügü temalar ask, sevgi, kiskançlik, süphe vb.dir.

* * *

-Muzaffer Bey bir cigara verir misiniz?

-Nasil Pervin! Sen cigara içiyor muydun?

Pervin; uzun koyu kumral kirpikli gözlerini kapadi: “Çok! Hep pek çok!” demek ister gibi basini salladi.

Hayretle ona bakiyordu:

-Ne vakitten beri?

-Bir sene kadar oluyor.

-Ne diyorsun?

Benim, saskin, gözlerimi açarak sordugum bu sual pek tuhafina gitti, basini geriye iterek, gögsü, omuzlari sarsila sarsila kahkahalarla güldü. Ömrümde hiçbir kahkaha bu kadar aci, feci bir taninla kulaklarimda akisler yapmamisti. Bu kahkaha; hasta bir gögüsten çikan müzmin, bir hiriltiyi andiriyordu.

Beyaz ince parmaklarini gözlerine gezdirerek:

-Oh! Beni çok güldürttünüz, dedi. Gözlerimden yas geldi.

Pervin Abla - e-bok, Turkiska, 2022